• Home
  • Ιστορία
  • Ο αστικός θρύλος του μεγάλου σεισμού της Θεσσαλονίκης το 1978

Ο αστικός θρύλος του μεγάλου σεισμού της Θεσσαλονίκης το 1978

σεισμός 1978 Θεσσαλονίκη

Ο μεγάλος σεισμός του 1978 στην Θεσσαλονίκη προκάλεσε σοβαρές ζημιές, αφήνοντας πίσω του νεκρούς και τραυματίες. Ο χρόνος σταμάτησε την Τρίτη 20 Ιουνίου 1978 και ώρα 23:03. Η ώρα του μεγάλου σεισμού, ύψους 6,5 ρίχτερ. Ένα και μόνο κτίριο καταρρέει από τον σεισμό, κι έτσι γεννιέται ένας αστικός θρύλος. Ο σεισμός του 1978 στην Θεσσαλονίκη έμελλε να γράψει την δική του ιστορία.

Τι είναι ένας αστικός θρύλος;

Οι αστικοί θρύλοι αποτελούν ιστορίες ή θρύλους —συνήθως φανταστικών— γεγονότων που διαδίδονται μαζικά. Ωστόσο, δεν είναι απαραιτήτως δημιουργήματα της φαντασίας, καθώς αρκετοί θρύλοι στηρίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Κάποιοι αστικοί θρύλοι έχουν καταφέρει να επιβιώσουν για αρκετά χρόνια με μικρές παραλλαγές. Ένας από αυτούς είναι και της πλατείας Ιπποδρομίου, που για πολλούς θεωρείται καταραμένη. Όλα ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1978 όταν ο μεγάλος σεισμός 6,5 ρίχτερ χτύπησε την Θεσσαλονίκη.

Ιούνιος 1978, ο σεισμός χτυπά την Θεσσαλονίκη

6,5 ρίχτερ ήταν αρκετά για να αφήσουν πίσω 49 νεκρούς, 220 τραυματίες και χιλιάδες άστεγους. Πολλά κτίρια «πληγώθηκαν» από τον εγκέλαδο, αλλά μία οικοδομή κατέρρευσε. Η οικοδομή στην πλατεία Ιπποδρομίου. Πρώτα κόπηκαν τα δύο τελευταία πατώματά, ενώ στην συνέχεια κατέρρευσε ολόκληρη. Ίσως να μην είχε ισχυρά θεμέλια, ίσως να ήταν κατασκευαστικό λάθος, ίσως να υποχώρησε το έδαφος και να προκάλεσε την πτώση της. Μια αλυσίδα μακάβριων γεγονότων έμελλε να ξεκινήσει.

σεισμός 1978 Θεσσαλονίκη
Η πολυκατοικία της Ιπποδρομίου

Η ιστορία που γέννησε τον θρύλο

«Κατοικήσαμε το σπίτι αυτό πού για χρόνια ήταν κλειστό, χωρίς να γνωρίζουμε την μοίρα των προηγούμενων ιδιοκτητών του. Οι γείτονες πού γνώριζαν την ιστορία του, μας έβλεπαν με δυσπιστία και άλλες φορές με τρόμο. Οι γονείς μου όμως δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ήθελαν να πούνε τα τρομαγμένα τους βλέμματα. Ένα βράδυ ένας αλαφροϊσκιωτος της γειτονιάς, κτύπησε την πόρτα μας. Ζήτησε να δει τον πατέρα μας προσωπικώς. Στην συζήτηση εκείνη πού λίγα κατάλαβε ο πατέρας μου, ο άνδρας αυτός του παρέδωσε ένα μικρό βιβλιαράκι δέκα περίπου σελίδων, χωρίς συγγραφέα, με τίτλο: «Ο ΑΙΜΟΡΑΓΩΝ ΛΙΘΟΣ».

Στο βιβλιαράκι αυτό περιγραφόταν η ιστορία μιας μαρμάρινης στήλης, στην οποία ήταν γραμμένα 18.000 ονόματα. Η στήλη αυτή ορθωνόταν στο σημείο που αργότερα κτίστηκε το σπίτι μας. Μία φορά τον χρόνο η στήλη αιμοραγούσε και οι Θεσσαλονικείς πού ήταν οπαδοί αλλόκοτων δοξασιών συγκεντρώνονταν εκεί και έκαναν μία τελετή για να εξιλεωθούν από το αίμα των νεκρών που ήταν αναγραμμένοι στην στήλη.

Όταν ο Θεοδόσιος κατέσφαξε τους 18.000 Θεσσαλονικείς

Το βιβλιαράκι εκείνο έγραφε πως η στήλη βρισκόταν στο κεντρικό σημείο του αρχαίου Ιπποδρόμου της Θεσσαλονίκης. Όταν ο Θεοδόσιος κατέσφαξε τους 18.000 Θεσσαλονικείς, τα συσσωρευμένα πτώματα λένε πως κάλυψαν την στήλη αυτή και το αίμα τους πότισε βαθιά το μάρμαρο. Οι υπόλοιποι Θεσσαλονικείς θέλησαν να τιμήσουν τους νεκρούς τους. Δεν τολμούσαν όμως να το κάνουν.

Κάθε φορά πού περνούσαν από το σημείο εκείνο έριχναν και μια μικρή πέτρα στην αρχή και αργότερα άφηναν ένα όστρακο, ένα σπασμένο κομμάτι αγγείου όπου είχαν χαράξει το όνομα του δικού τους νεκρού. Όταν αυτοκράτορας έγινε για λίγους μήνες ο Ευγένιος Φλάβιος στα 392, οι Θεσσαλονικείς αναθάρρησαν και χάραξαν τα ονόματα των σφαγιασθέντων πάνω στην στήλη εκείνη που αιμορραγούσε μια φορά τον χρόνο, την ημέρα εκείνης της σφαγής. Αυτό δεν άρεσε στους φανατικούς εχθρούς των Θεσσαλονικέων και με την πτώση του αυτοκράτορα γκρέμισαν την στήλη.

σεισμός 1978 Θεσσαλονίκη
Συντρίμια πολυκατοικίας στην Ιπποδρομίου

Το σπίτι ερήμωσε για χρόνια, ώσπου το κατοικήσαμε εμείς. Ένα βράδυ λίγο πριν πάμε για ύπνο, άρχισε να αιμορραγεί ο τοίχος του κεντρικού δωματίου. Ακούστηκαν κραυγές και χλιμιντρίσματα αλόγων. Φύγαμε, και καταλήξαμε στο σπίτι ενός συγγενή μας. Την άλλη ημέρα δεν είδαμε ούτε ένα από εκείνα τα σημάδια. Ο πατέρας μου όμως εκείνη την χρονιά αρρώστησε σοβαρά και σε λίγους μήνες πέθανε.

«Μην κτίσεις στο σημείο αυτό γιατί…»

Η μητέρα μου δεν άντεξε τον τρόμο και κατέληξε σε ψυχιατρείο. Τον μεγάλο μου αδελφό τον σκότωσαν σε μια συμπλοκή, ενώ τα άλλα δύο αδέλφια μου, άγνωστο πως, πνίγηκαν στην θάλασσα. Ένας άγνωστος με πλησίασε και με συμβούλευσε την επόμενη χρονιά, την ίδια ημέρα να κάνω μία τελετή. Την τελετή αυτή την έκαναν οι Θεσσαλονικείς παλιά, για να εξευμενίσουν τα πνεύματα των σφαγιασθέντων. Επειδή δεν γνώριζα τι ακριβώς να κάνω, την ημέρα εκείνη συγκεντρώθηκαν κάποιοι άγνωστοι στο σπίτι μου που έψαλαν ύμνους που δεν είχα ακούσει ποτέ. Με την τελετή αυτή προστατεύαμε έτσι κάθε χρόνο όχι μόνο το σπίτι μου αλλά και ολόκληρη την περιοχή του αρχαίου Ιπποδρόμου.

Δυστυχώς οι άνθρωποι αυτοί πέθαναν από δυνάμεις πού εμείς πιά γνωρίζουμε καλά. Εάν πεθάνω και εγώ τότε κανείς δεν θα μπορεί να προστατεύσει τον τόπο. Μην κτίσεις στο σημείο αυτό γιατί είναι καταραμένο. Αν όμως κτίσεις δίδαξε στους κατοίκους να τιμούν τους νεκρούς προγόνους μας». Φυσικά όταν η γυναίκα πέθανε και το κτίριο δόθηκε για αντιπαροχή, κανένας δεν υπολόγισε αυτήν την ιστορία.

Μια νέα μαρτυρία

Μια άλλη μαρτυρία καταθέτει τα εξής στοιχεία. «Η οικοδομή δεν κόπηκε στη μέση. Ο έβδομος κι ο όγδοος όροφος έφυγαν από την θέση τους ως ενιαία μάζα. Επίσης, πολυκατοικία καταπλάκωσε τόσο τον μηχανικό που την έχτισε, όσο και την γυναίκα του. Για το ζαχαροπλαστείο «Νίκος» υπήρχαν φήμες. Όπως για παράδειγμα ότι είχε κόψει μια κολώνα, για να μεταφέρει τα μηχανήματά του. Κάντε εσείς τώρα τη σύγκριση. Κολώνα που κόπηκε – Κολώνα που αιμορραγεί.

Αστικός μύθος ή γεγονότα; Όπως και να έχει, η συγκεκριμένη ιστορία παραμένει ζωντανή, παρά την πάροδο του χρόνου, κάτι που δεν μπορεί να είναι απλά τυχαίο.

Αν σε ενδιαφέρει η ιστορία και το παρελθόν της Θεσσαλονίκης, μπορείς να αναζητήσεις βιβλία σε web offer έως -70% με ένα κλικ!