Στην ανατολική Θεσσαλονίκη η Βίλα Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή αποτελεί ένα μνημείο με πολυεπίπεδη ιστορία. Η ιστορία της ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα. Φυσικά τα σχέδια είναι του γνωστού αρχιτέκτονα Pierro Arrigoni. Την δεκαετία του ’50 έγινε στρατιωτικό κτίριο του ΝΑΤΟ. Πέρα από την επιφάνεια, όμως, η βίλα κρύβει ιστορίες μυστηρίου και θρύλου, προσδίδοντας έναν αέρα μαγείας σε αυτόν τον πολύπλοκο πολιτιστικό θησαυρό.
Στην λεωφόρο των εξοχών
Η ιστορία της Βίλας Αχμέτ από το 1920 έως τη γερμανική κατοχή είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο που συνδυάζει διάφορες εποχές και γεγονότα. Κατασκευασμένη τη δεκαετία του ’20, η βίλα ξεκίνησε ως κατοικία για προνομιούχους, αντανακλώντας την αίγλη της εποχής. Με εκλεκτικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και πλούσια διακοσμητικά στοιχεία, η βίλα αποτελε’ι μια αρχιτεκτονική κοσμογονία.
Η βίλα είναι μία από τις πολλές που μπορούμε να δούμε στην λεωοφόρο Βασιλίσσης Όλγας. Η γνωστή παλαιότερα ως λεωφόρος των εξοχών στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί έναν εντυπωσιακό πολιτιστικό άξονα, όπου η παράδοση συναντά την πολυτέλεια. Αυτή η πανέμορφη λεωφόρος φιλοξενεί μέχρι και σήμερα ορισμένες από τις πιο εντυπωσιακές βίλες της πόλης, με καταπράσινους κήπους και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά από διάφορες εποχές. Κατά μήκος της λεωφόρου, οι βίλες αναδύονται ως μαρτυρίες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης.
Η αρχιτεκτονική
Αρχιτεκτονικά, η Βίλα Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή ξεχωρίζει για τον μοναδικό συνδυασμό στοιχείων, έναν εκλεκτικό συνδυασμό περιόδων και στυλ. Η πολυποίκιλη αυτή αρχιτεκτονική αναδεικνύεται μέσα από τις γραμμές του κτιρίου, τις κολώνες, και τα διακοσμητικά στοιχεία που συνθέτουν έναν πολύπλοκο χαρακτήρα. Η ποικιλία υλικών, όπως η πέτρα και το μάρμαρο, προσδίδουν αίσθηση πολυτέλειας και ανθεκτικότητας.
Επιπλέον, τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του ΝΑΤΟ που προστέθηκαν κατά τη δεκαετία του ’50 προσδίδουν έναν στρατηγικό, σοβαρό τόνο στο κτίριο. Οι γεωμετρικές γραμμές και η λειτουργικότητα αντανακλούν τη στρατιωτική χρήση της εποχής. Η συνδυασμένη εμφάνιση των δύο περιόδων προσδίδει έναν μοναδικό χαρακτήρα στο κτίριο.
Η περίοδος της Κατοχής
Στη διάρκεια της κατοχής από τους Γερμανούς, η Βίλα διαδραμάτισε ένα σκοτεινό ρόλο. Το κτίριο αποτέλεσε επιτελείο της γκεστάπο, της γερμανικής ασφάλειας και των κατασταλτικών υπηρεσιών. Η παρουσία της γκεστάπο στη Βίλα σηματοδοτεί ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία του κτιρίου. Εκτός από κτίριο διοίκησης, αποτέλεσε και χώρο ανακρίσεων. Και όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό. Η συνύπαρξη αυτή του κτιρίου με τα σκοτεινά γεγονότα της εποχής αναδεικνύει τον διφορούμενο χαρακτήρα της Βίλας.
Ο σκοτεινός θρύλος της βίλας
Όπως συμβαίνει με πολλά ιστορικά κτίρια, έτσι και αυτή η βίλα φέρει μαγευτικές ιστορίες και θρύλους που περιβάλλουν την ύπαρξή της.
Ένας θρύλος που έχει κυκλοφορήσει αφορά την ύπαρξη ενός κρυμμένου υπόγειου δικτύου στη Βίλα. Σύμφωνα με αυτόν, το κτίριο κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αποτέλεσε καταφύγιο για ανθρώπους που το είχαν ανάγκη. Το δίκτυο αυτό, σύμφωνα με τον θρύλο, συνδέει την βίλα με άλλα κτίρια της περιοχής.
Επίσης, υπάρχουν αφηγήσεις για παρατηρήσεις φαντασμάτων και ανατριχιαστικά γεγονότα. Τα λεγόμενα περί φανταστικών φαινομένων και ανεξηγήτων συμβάντων προσθέτουν έναν αέρα μυστηρίου στην ήδη πολυεπίπεδη ιστορία του κτιρίου.
Αν και οι πιο πολλοί από αυτούς τους θρύλους είναι περισσότερο παράδοση παρά πραγματικότητα, κάνουν την ιστορία της πιο ενδιαφέρουσα για τους λάτρεις του μυστηρίου.
Η Βίλα Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή σήμερα
Η Βίλα των αδερφών Καπαντζή σήμερα αποτελεί ιδιοκτησία του Ιβάν Σαββίδη. Όπως και άλλα κτίρια που αποτελούν ιδιοκτησία του, παραμένουν αναξιοποίητα και μη επισκέψιμα για το κοινό.
Τα εξαιρετικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της βίλας μπορεί να θαυμάσει κανείς από την οδό Βισιλίσσης Όλγας 105, αλλά και από την οδό Ανδρούτσου.
